Çocuklar niçin yataktan düşer?

Çocukların büyüdükçe terk ettikleri davranışlarından biri de uykuda yataktan düşmektir. Önceleri bu olayın çocukların yatış biçiminden kaynaklandığı düşünülüyordu. Yapılan gözlemlere göre yetişkinler yatakta çoğunlukla sağa veya sola dönük ya da sırtüstü yatıyor, hiçbir zaman burunlarını yastığa gömecek şekilde yüzükoyun yatmıyordu. Yatakta yapabilecekleri en fazla hareket sağdan sola veya tersi yönde dönmekti ki bu hareketle pek fazla yer değiştirmiş olmuyor, dolayısıyla da düşme tehlikesi yaşamıyorlardı.Beş yaşından küçük çocuklar ise burunları yastığa değecek şekilde yüzükoyun uyumayı seviyordu. Böylece diğer yöne dönerken tam bir dönüş yapıyor, yine aynı yönde dönüşü tekrarlayabiliyor, yataklarının bir ucundan diğerine yuvarlanabiliyor, sonunda da yataktan düşebiliyorlardı. Çocuklar büyüdükçe yüzükoyun yatmayı terk etmelerinin sebebinin ise yataktan düşme korkusundan ziyade bu pozisyonda burundan nefes almanın gittikçe zorlaşması olduğu sanılıyordu.Daha sonraları bu görüşün yanlış olmasa da eksik olduğu, çocukların yataklarından düşmelerini tam açıklayamadığı, insanların büyüdükçe geliştirdikleri psikolojik ve fiziksel mekanizmaların, daha doğrusu deneyimin de göz ardı edilmemesi gerektiği ileri sürülmeye başlandı. Çocuklar yataktan düşüyorsa henüz düşmemeyi öğrenmemiş oldukları için düşüyorlardı. Beyin zamanla yatağın çerçevesini öğrendiğinde, yataktan düşmenin tehlikelerini algılayabildiğinde, yatağa girerken yatakla ilgili bilgileri hafızasına kaydetmeyi becerebildiğinde düşmemeye başlayacaklardı. Ancak bu arada yetişkinlerin de alışık olmadıkları ortamlarda, tatilde, çadırların, barakaların, teknelerin dar yatak ve ranzalarında, özellikle ilk gece içinde hâlâ düşebildiklerini de unutmamak gerekiyordu.Bütün bu görüşlerin yanı sıra, son zamanlarda bilimsel olarak da kanıtlanmış, insanın yatağında dönerken uyanık olduğunu ileri süren bir görüş daha var. Buna göre insanlar uykularında ortalama olarak elliden fazla yer değiştiriyor ve bu hareketleri daha ziyade normal uykudan REM uykusuna geçerken veya aksi yönde yapıyor ve bu esnada uyanıyorlar.İnsanların rüya görebildikleri REM uykusu denilen safha gecede üç-beş kez oluşur ve insan bu safhada uyandınlırsa rüyasını net olarak hatırlayabilir. Burada ilginç olan REM safhalarına girip çıkarken insanın uyandığı ileri sürülen anlarda hafızanın da kaybolması, yani çok kısa bir süre için duygu ve düşüncelerin silinmesidir.Özetlenecek olursa, insan daha çok uykunun rüya görülen REM kısmına girip çıkarken yatağında hareket ediyor. Beyin bu hareketleri başlatmadan önce insanı uyanık hale getiriyor ve bu sayede yatağın kenarını algılayabiliyor, ancak bu sürede hafızayı da sildiğinden insan sabah uyanıp kendini yatağın öbür ucunda bulduğunda oraya nasıl geldiğini hatırlayamıyor. Çocuklarda ise uyku çok derin olduğundan, yatakta dönüp dururken ya beyin henüz uyanma komutunu veremiyor ya da veriyor ama çocuk uyanamıyor.