Domuzlar Körfezi Çıkartması nedir?

Görsel Yükleniyor...

Domuzlar Körfezi Harekatı (CIA Ortaklığında Küba Çıkarması)Küba’daki iktidarı deviren ve Küba devrimini gerçekleştiren Fidel Castro bu hareketiyle ABD’nin planlarını bozmuştur. Özellikle Küba üzerinde ekonomik çıkarları bulunan ABD’nin gizli servisi CIA’nın bu durumdan duyduğu rahatsızlık üst seviyededir. Bütün bu etkiler bir araya gelince, 1961 senesinde darbeyle birlikte ülkeden kovulan sürgündeki Kübalılar, Fidel Castro iktidarını yıkmak için domuzlar körfezi harekatını başlatmışlardır. Harekat CIA ajanlarının güdümündeki sürgün Kübalıların mutlak yenilgisiyle sonuçlanmıştır. Harekat adını, çıkarmanın yapıldığı körfez olan Playa Giron’dan almıştır.ABD, Küba Topraklarına Neden Alenen Savaş Açmıştır?Öncelikle Fidel Castro hükümeti ABD’nin yakından desteklediği Batiska iktidarını 1959’da devirmiş ve bölgedeki ABD çıkarları zedelenmiştir. Çünkü Fidel Castro devleti ele geçirdikten sonra ülkedeki bütün kumarhane ve genelevleri kapatmış ve ardından ekonomiyi millileştirmiştir. Fakat Castro’nun bu tutumu, başta United Fruit Company olmak üzere ITT, Shell gibi birçok çokuluslu şirketin çıkarlarını zedelemektedir. Özellikle Richard Nixon (Başkan Yardımcısı), ABD taraftarı olan işadamı Charles Rebozo ile çok yakın ilişkiler kurmuştur. Ve bu ticari bağların bir sonucu olarak ABD, kısmen gizli fakat tamamen CIA’nın kontrolünde bir Küba çıkartması fikrine sıcak bakmaya başlamıştır. Bu çıkarma fikri John F. Kennedy’nin başkanlığa seçilmesinin ardından pekişmiştir. Yapılan operasyon aynı şekilde ABD gizli kaynaklarında da “Domuzlar Körfezi Harekatı” olarak geçmektedir.Harekat Yıllarında Küba’da “Fidel Castro” İktidarıFidel Castro olası bir saldırı sırasında karşı kuvvetlere Santra Clara’da bulunan merkez birlikleri ile karşı koyacaktır. Bu birliklerin başında, Juan Almeida bulunmaktadır. Önceki görevinde Muhafız Birliği komutanı olan O. Rodriguez Puerta ise, Matanzas’daki birliklerden sorumludur. Yeni kurulan Castro Devrimci Hükümetinde Ramiro Valdes İçişleri Bakanı, Efigenio Ameijeiras ise, Devrimci Polis Teşkilatı’nın baş sorumlusu olmuştur.Ayrıca yeni Küba iktidarının askeri kanadı içinde Sovyet unsurlar da göze çarpmaktaydı. Doğu Bloğu’na dahil olan ülkelerden özellikle Sovyet askeri kişiler II. Dünya Savaşında görev almış komutanlardı. Bu komutanlardan en tanınaNI ise, İspanyon Komünist karakterli olan ve İspanya İç Savaşı’nda çatışmış olan; Francisco Clutat de Miguel, Enrique Lister ve Alberto Bayo idi. Ayrıca yeni yapılanmanın sürekliliği için o dönemde KGB ajanı olan Vadim Koçergin ve Victor Simanov’un adada bulunduğu iddia edilmektedir.Küba’da Süren Karşıdevrim HareketiKüba’da ortaya çıkan devrimin başarıya ulaştığı 1959 yılının Ocak ayı başlarında aslında durumlar göründüğü kadar durgun değildi. Çünkü başarılan devrime bir karşılık olarak Escambray dağlarında karşıdevrim hareketi başlamıştı. Hatta bu gruplara karşı silahlı mücadele 1965 yıllarına dek sürmüştür. CIA, Domuzlar Körfezi Harekatı esnasında bu karşıdevrim gruplarını da kullanmıştır.Harekat Öncesi İlk SaldırılarKüba üzerine yapılan ilk saldırı 15 Nisan 1961 günü yapılan hava saldırısıdır. Bu saldırıda Havana ve Santiago de Cuba’da bulunan havaalanlarına Douglas B-26B Invander tipi bombardıman uçakları ile saldırı düzenlenmiştir. Ayrıca B-26 uçakları CIA tarafından caydırıcı olması için Küba Hava Kuvvetleri renklerine boyanmıştır. Ayrıca bu uçaklar sadece bomba değil, roket ve ağır makineli tüfeklerle donatılmıştır. Uçaklar gerekli şekilde donatıldıktan sonra Nikagura’da bulunan Puerto Cabezas üssünden havalandıktan sonra Küba’ya saldırmış, saldırının geç fark edilmesine rağmen yerden uçaksavarlarla açılan ateş sonucu bombardıman uçakları zarar görmüştür.ABD tarafından yapılan bu saldırının gerçek failinin CIA ajanları olduğu söylenmiştir. Ayrıca Küba Dışişleri Bakanı olan Raul Roa, Birleşmiş Milletlere bu saldırının ABD tarafından düzenlendiğini ihbar etmiştir. Tabiî ki BM bünyesinde bulunan ABD temsilcisi Adlai Stevenson kendi ülkesinin böyle bir saldırıdan ötürü suçlanmasına karşı çıkmıştır. Fakat ne kadar inkar edilse de temsilcinin karşısına Miami askeri havaalanında çekilen bombardıman uçaklarının resimleri gösterilmiş ve bu yüzleşmeyle gerçek ortaya çıkmıştır. Bu yüzleşme ABD tarafından düzenlenecek olan operasyonların da Başkan Kennedy tarafından iptal edilmesi anlamına gelmiştir.Domuzlar Körfezi Harekatının ProvasıYazımızın başında CIA ajanlarının karşıdevrim hareketini kullanacaklarını belirtmiştik. Harekatın başlangıcında karşıdevrim harekatının başlangıcı olarak 16 Nisan günü Merado Leon, Jose Leon ve 14 arkadaşı, Las Villas kentinde Las Deilicias’da silahlı bir iç ayaklanma başlatmış fakat bu hareket devrimci kuvvetler tarafından çabuk bastırılmıştır. Bu ilk saldırının ardından isyanın liderleri olan dört arkadaş sağ kurtulmuştur. Fakat bu durumun devletin iç dinamiklerine verdiği zarar gitgide artmıştır. Bu durumun son bulması için 17 Nisanda Fidel Castro’ya karşı başlatılan karşıdevrim hareketinin kırsaldaki lideri olan Osvaldo Ramirez Aromas de Velazquez yakalanarak derhal idam edilmiştir. Fakat CIA ayaklanma çalışmalarına devam ederken bu iç ayaklanmalardan haberdar değildir.Çıkartma başlatılmıştı. 16 Nisan tarihinde CIA komutasında bulunan 2506. Tugay 5 gemiden oluşan ticari gemilerle taşınmaktaydı. Bahsi geçen beş gemiden dördü olan Houston, Rio Escondido, Caribe ve Atlantico 1400 gemileri asker ve mühimmat; son gemi olan Lake Charles ise, destek birlikleri ve malzemeleri taşımaktaydı. Fakat bu gemiler Liberya bandıralı olarak Küba kıyılarına yanaşırken ABD bandıralı olan USS Bache, USS Beale, USS Conway, USS Cony, USS Eaton, USS Murray, USS Waller destroyerleri tarafından korunmaktaydı. Ve denizden yapılacak olan çıkartmanın havadan yapılacak bir sorti ile desteklenmesi gerekiyordu. Bu nedenle çıkartmanın yapılacağı yere yakın olan Cayman Adalarında USS Essex uçak gemisi konuşlandırılmıştı. Ayrıca harekatın desteklenmesi amacıyla aynı adada, USS Hank, USS John W. Weeks, USS Purdy, USS Wren destroyerleri USS Cobbler ve USS Threadfin denizaltıları da görev için teyakkuzda bekletiliyordu. T-33 savaş jeti Domuzlar Körfezi’nin İşgali (Bahai de Cochinos-Tarih 17 Nisan 1961)Bütün hazırlıkların tamamlanmasının ardından 17 Nisan gecesi CIA kontrolünde düzenlenen harekatın düğmesine basılmıştı. İlk olarak saatler gece yarısını gösterdiğinde iki CIA çıkarma gemisi Balagar ve Barbara J, Küba’nın güney sahillerinden ilerlemeye başlamışlardı. Fakat CIA savaş tecrübesi ve istihbarat bilgisi üstün bir oluşum olduğu için gemide askeri birliklerin yanı sıra denizde mayın çalışması yapabilecek balıkadam ve bomba uzmanı bir ekiple ilerlemeyi tercih etmişlerdi. İlk çıkarmanın ardından bu birlikleri, dört ticari gemi ile ilerleyen ve sürgündeki 1300 silahlı Kübalı askerlerden oluşan birlikler takip ediyordu. Hatta bahsi geçen sürgündeki Kübalı askerler kendilerini “2506. Tugay” olarak adlandırmışlardı. Bu gemilerde sadece asker değil aynı zamanda çıkartmanın şiddetine göre kullanılacak ağır silahlar ve tanklar da bulunmaktaydı. Saatler gece 01:00’i gst—österdiğinde çıkartmanın öncülüğünü üstlenen Blagar gemisi kıyıya yanaştı. İlk önce balıkadamlarla birlikte ilk askeri birlik botlarla kıyı şeridine intikal ettiler. Fakat hesaba katılmayan bir durum ortaya çıkmıştı. Askeri birliklerin planları, motor arızaları ve kıyıda bulunan mercan kayalıkları sebebiyle sağlıklı yürütülemedi. Fakat ülke ABD (CIA) güçlerinin gelişine çoktan hazırlanmıştı. Kıyıda o gece devriye gezen şehir milisleri radyo aracılığıyla Küba Devrimci Hükümetini göreve çağırdılar. Küba artık operasyondan haberdardı ve askerler kıyı şeridine akmaya başlamıştı. Fakat milisler kıyıya çıkan bu ağır silahlı birliklere karşı koyamayacaklarını anlayarak güvenli bölgeye çekildiler.Saatler sabah 06:00 sularındayken ABD çıkarması halen devam etmekteydi. İlk önceliği kıyı şeridini savunmaya ayıran Küba Devrimci Güçleri, aynı zamanda hava kuvvetleri dahilinde bulunan Sea Fury, B-26 ve T-33 savaş jetlerini çıkarmaya devam eden gemileri bombalamaya göndermişti. Saldırı çok sürmedi, fakat saldırının yirmi dakika sonrasında çıkarma gemilerinden biri olan Houston gemisi ağır hasar almıştı. Geminin kurtarılması imkansızdı ve kaptan Luis Morse, gemiyi bilerek karaya oturttu. Fakat geminin boşaltılması için zaman kazanma çabaları sonuçsuz kalmış; 270 asker gemiden kurtulurken 180 asker ya gemide kalarak boğulmuş ya da ilk saldırı sonucu can vermişti. Fakat bu hava saldırısı karşılıksız kalmadı. Sözde Kübalı sürgünlere ait olan fakat arka planda CIA ajanlarının pilotluklarını yaptıkları iki B-26 savaş uçağı Küba’ya ait olan El Baire’yi Pines Adası açıklarında imha ettiler. Bu saldırının başarısı sonrası aynı uçaklar Küba Devrimci güçlerine havadan ateş açarak kıyıdan çıkarma yapmaya çalışan sürgündeki Kübalı askerlere zaman kazandırmaya çalıştılar. Çıkartma devam ediyor ve saatler 07:30 sularını gösteriyordu. Bir taraftan kıyıda sıcak saatler yaşanırken aynı zamanda havadan beş adet C-46 ve bir adet C-54 tipi kargo uçağı ile paraşütlü askerleri Domuzlar Körfezi yakınlarına indirmeye çalışıyordu. Fakat havadan atılan ağır ekipman istenilen bölgeye düşmemişti ve Küba Devrimci güçlerine gelecek yardımın kesileceği ana yol işgali sonuçsuz kalacaktı. Fakat buna rağmen havadan atılan birlikler bulundukları güzergahlarda kısmi yol kontrollerini başarıyla yürütmüşlerdi. Artık çıkarmanın vehameti artmaktaydı. Küba artık asker ve milisleri ile Covadonga ve Yaguaramas bölgelerine akın akın geliyor ve bölgeye tırlar vasıtasıyla ağır silahlar ve tanklar sevk ediliyordu. Ayrıca havadan süren Küba saldırısının etkili iki jeti olan Sea Fury ve T-33, havadan attıkları füzelerle ticari bandıralı olan fakat asker taşıyan Rio Escondido’yu batırmışlardı.Ülkenin tamamı işgalci olarak tanımladıkları ABD güçlerine karşı koymaya başlamıştı. Havada savaş uçakları tarafından sürdürülen savaşa öğlen saatlerinde Matanzas Harp Okulu öğrencileri de katıldı. Harp Okulu öğrencileri ilk saldırıda Palpite’yi ele geçirdiler; fakat havadan açılan CIA kontrolündeki B-26 uça saldırısı ile ağır kayıplar verdiler. Hava kararmaya başlayınca Küba ilerleyişi başlado. Küba Devrimci güçleri Covadonga’dan güneye, San Blas’a doğru ve Cienfuegos’da Giron’a doğru harekete geçerler. Her ne kadar Küba askerleri karadan yaptıkları karşı saldırıda ağır silahlardan mahrum olsalar da; havadan Küba Hava Kuvvetlerine ait T-33 savaş uçakları tarafından saldırı ile CIA ajanlarının güdümünde olan üç adet B-26 bombardıman uçağı havada imha edildi. Pilotlardan ikisi Nikaragua topraklarına inerken bir tanesi ise ABD savaş gemisi olan USS Murray’a iniş yaptı. Akşam saat 16:00 sularında Küba’nın lideri olan Fidel Castro çıkarma bölgesine bizzat gelerek komutan Jose Ramon Fernandes’ten birliklerin durumu hakkında bilgi aldı. Aynı akşam CIA, önceki hava saldırılarından aldıkları hezimetin öcünü almak için Küba hava sahalarından San Antonio de los Banos üssüne hava saldırısı düzenldi; fakat teyakkuzda olan ülke bu saldırıya karşı saldırı ile bu uçakları püskürttü. Hava saldırısı başarısız olmuştu; aslında denizden yapılamaya çalışılan çıkarmanın durumu da pek parlak gözükmüyordu.Çıkarmanın Son Üç Günü ve CIA’nın Tarihi “Domuzlar Körfezi Harekatı” Hezimeti18 Nisan sabahı saat 10:30 sularında zırhlı birliklerin de desteğiyle Kübalı asker ve milis kuvvetleri Larga sahilini ele geçirdi. Sürgündeki Küba askerleri ise Giron tarafına çekilmek zorunda kaldı. Fakat burada tutunamayan sürgün kuvvetleri gün içinde Covadonga ve Yaguramas güzergahı üzerinden San Blas’a çekilmek zorunda kaldılar. Bu olaylar yaşanırken Fidel Castro ve Komutan Fernandez savunma cephesini sürgün kuvvetleri tarafına kaydırdılar. Fakat akşam 17:00 sularında sürgün askerlere ait altı adet B-26 bombardıman uçağı Kübalı askerlerin konvoyuna saldırdı ve Kübalı askerler bu saldırı sebebiyle çok zayiat verdiler. Bu  uçakların çoğunun pilotları CIA görevlisiydiler. Bu saldırıya rağmen Küba birlikleri toparlanarak Punta Perdiz’e ulaştılar.CIA kontrolünde bulunan sürgünlerin hava saldırıları 19 Nisan günü devam etti. Fakat bu hava saldırısında Küba Hava Kuvvetlerine bağlı bir Sea Fury ve iki T-33 bombardıman uçağı karşı taraftan iki tane uçağı düşürmüştü. Düşürülen uçaklarda dört CIA görevlisi hayatını kaybetti. Havada bunlar yaşanırken ABD cephesinde sürgün kuvvetlere mühimmat ikmali için bir C-46 uçağı Giron havaalanına indi ve kalkışta da bölgeye düşen bir pilotu beraberinde götürd. Çatışmalar sürüyorken Virgina Jet Filosuna ait Douglas A-4 Skyhawk jetleri ise ABD bayrakları sökülmüş bir şekilde saldırı bölgesinde gövde gösterisi yapıyorlardı. Aslında bu davranış Küba için gözdağı; sürgün kuvvetleri içinse moral demekti. Fakat şunu belirtmekte fayda var ki, bu ABD jetleri saldırıya dahil olmamışlardı. Havada alınan büyük kayıpların ardından artık sürgün kuvvetlerinin mühimmatları tükenmek üzereydi. Fakat Küba zırhlı birlikleri ve topçuları durmadan sürgün kuvvetleri üzerine saldırılar düzenliyorlardı. En sonunda 2506. Tugay daha fazla dayanamadı ve ilk saldırı bölgesine doğru çekilmeye başladı. Çıkarmanın başarısız olduğu kesinleşmişti. Fakat sürgündeki Kübalı askerlerin kıyıda kaderine terk edilmesi beklenemezdi. Bu nedenle gecenin zifiri karanlığında USS Santiago ve USS Murray kıyıya yaklaşarak askerleri almaya çalıştılar. Fakat böyle bir durum olası değildi. Çünkü Küba birlikleri tamamıyla teyakkuza geçtikleri için ABD yardım harekatını da geri püskürtmüşlerdi.Kuşatmanın başarısızlığı ortadaydı; fakat yine de Douglas A-4 Skyhawk jetleri 19-22 Nisan tarihleri arasında istihbarat toplamak için uçuşlar gerçekleştiriyordu. Ayrıca Cayman Adaları civarında konuşlanan USS Shangri-La uçak gemisinden kalkan uçaklar saldırı bölgesini takibe devam ediyordu. Fakat 21 Nisan günü çok farklı bir durum yaşandı. Çünkü artık başarısızlık kesinleşmişti ve ABD’ye ait olan USS Cony, USS Conway savaş gemileri ve USS Threadfin denizaltısı 30 civarında askeri ancak kurtarabilmişti.John F Kennedy Küba Tarafından İnfaz Edilen Esir AskerlerSavaş esirleri hakkında sadece infaz edilen CIA ajanlarının infazı gündeme geldi. 18 Nisan 1961 yılında ele geçirilen 7 Kübalı sürgün askerin yanı sıra Angus McNair ve Howard Andersen adlı iki CIA ajanı da Pinar del Rio’da infaz edilmiştir. Fakat kıyıda ele geçirilen 1204 sürgün Kübalı asker için yapılması gereken esir antlaşmaları başlatılmıştı. İlk duruşma ve cezalandırma 8 Eylül 1961 yılında 14 esirin Küba’ya gizlice girmek ve savaş suçu ile yargılanmasıyla başlatıldı. Askerlerden beşi infaz edilirken dokuz tanesi 30 yıl ağırlaştırılmış hapse mahkum edildiler. Geri kalan esirlerin yargılanması ise, 29 Mart 1962 yılında 1179 esirin vatan hainliği ile suçlanmasıyla devam eti. 7 Nisan 1962 yılında yapılan yargılamada ise bu esirler suçlu bulunarak 30 yıl ağır hapse mahkum edildiler. Esirler arasında yaralıydı ve sağlık durumu iyi olmayan askerlerin 60 tanesi ise ABD’ye teslim edilmişti. Küba hapishanelerinde çürümeye mahkum edilen esirler için ABD düğmeye basmıştı. Küba Devrimci Lideri olan Fidel Castro ve ABD’nin temsilcisi olan avukat arasında esirlerin durumuna dair bir mutabakat sağlandı. Aslında antlaşma insani yardım kuruluşları tarafından 53 milyon dolar değerinde gıda ve ilaç karşılığında yapılacaktı. Antlaşma gereği sürgünlerin bir kısmı 24 Aralık 1962 yılında Miami’ye uçacak, diğerleri ise Africa Pilot isimli gemiyle alınacaktı. Ayrıca Küba’dan ayrılmak isteyen esirlerin akrabalarından 1000 kişi de ABD’ye gidecekti. Ayrıca ABD Başkanı olan John F. Kennedy 2506. tugaya özgürlüklerinin Havana’da vereceğini belirtmişti. Domuzlar Körfezi Harekatının SonuçlarıAslında bu başarısız harekat ABD ile Küba arasında süren savaş halinin sonu değildi. Bu operasyonun ardından kendisi ile aynı düzeyde bulunan Küba, Sovyetler Birliğinden füze yardımı isteyince bu sefer devletlerarasında Küba Füze Krizi patlak verdi. Ayrıca CIA Küba’da istihbarat alanını genişleterek Fidel Castro için suikast girişimlerinde bulunmuştu.Siyasi sonuçları ise, Kennedy hükümetinin bu başarısız harekattan sonra küçük düşürülmesiydi. Bu saldırı ayrıca ABD’nin ilerideki saldırıları için Castro hükümetine bir ders niteliğindeydi. Ayrıca başarısız saldırılar nedeniyle CIA’nın başında bulunan Allen Dules ve ekibine görevden el çektirildi. ABD’nin bütün o oluşumları ve yasadışı desteklemeleri gizli tutulacaktı. 1961 yılının Ağustos ayında OAS örgütünün Uruguay’da toplantısına katılan Küba Ekonomi Bakanı Ernesto Che Guevera Beyaz Saray’da görev yapan Gen. Sekreter Richard Goodwin aracılığıyla Başkana bir mesaj iletti. “Domuzlar Körfezi için teşekkürler. Çıkarmadan önce devrim zayıftı. Şimdi, her zamankinden daha güçlü.”Domuzlar Körfezi Harekatı’nın Küba İlişkilerine KatkısıDomuzlar Körfezi Harekatı başarısı Fidel Castro’nun ilgileri üzerine çekmesine yetmişti. Ayrıca Castro ilk B-26 bombardımanının ardından devrimin Marksist-Leninist karakterini bütün devletlere ilan etmiştir. Çıkarma krizinin ardından ABD tarafından yeni saldırılar düzenlenince Sovyetler Birliği ile Küba arasında askeri yardımlaşma başlamıştır. Tabiî ki bu Sovyetlerin füze yardımı olası bir ABD saldırısına karşı hemen kabul edilmiştir. Hatta Küba’da halen herhangi bir ABD saldırısına karşı “Ulusal Savunma Günü” çerçevesinde tatbikatlar düzenlenmektedir. Hatta Küba’da son kazanılan Domuzlar Körfezi Harekatı’ndan sonra onur nişanı dağıtılmaya başlanmıştır. Bu onurla verilen ilk nişan ise uzaya çıkan ilk kozmonot olan Sovyet kozmonot Yuri Gagarin’e verilmiştir. Fakat Domuzlar hüsranında kurtarılan esir Kübalılar daha sonra Vietnam Savaşında görev almışlardır. Vietnam Savaşında görev alan 6 albay, 19 yarbay askerinden ayrı olarak Watergate Skandalına adı karışanlar arasında bu Küba’dan kurtarılan 2506. Tugayın askerleri de bulunmaktadır.Günümüzde Domuzlar Körfezi (Giron)Çıkarma esnasında köhne ufak bir köy olan Giron bugün gittikçe büyümüştür. Hatta şuan bölgede yaşayan halk çıkarma günlerini hatırlamazlar. Fakat çıkarmanın hatırlatıcısı olarak yolların kenarında hava saldırısı sonucu hayatını kaybeden askerlerin anısına anıtlar dikilmiştir. Ayrıca sokaklara saldırının sonlanmasının ardından askerlerin esir alındığı büyük fotoğraflar asılmıştır. Hatta Giron’un girişinde Fidel Castro’nun körfez çıkarmasının ardından söylediği “Yanki emperyalizminin ilk yenilgisi” yazılıdır. Ayrıca çıkarmanın yapıldığı bölgeye küçük bir savaş müzesi açılmıştır. Müzenin içinde savaşa ait resimler ve hayatını kaybeden askerlerin hatıraları, bahçeye ise çıkarmada kullanılan askeri teçhizat, uçak ve ekipmanlar sergilenmektedir. Hatta Küba sokaklarında ABD tarafından finanse edilen paralı askerlerin yenilgisi afişe edilmiştir. Domuzlar Körfezi Harekatı, film endüstrisine de ilham kaynağı olmuştur. Hollywood yapımı olan 2006 tarihli Kirli Sırlar filminde harekat konu edinilmiştir. Dünyaca ünlü olan Call of Duty: Black Ops’da da bu konu kullanılmıştır. Bunlara ek olarak 2003 yapımı 100 yılın İtirafları adlı belgeselde ve Oliver Stone’un yönetmenliğini yaptığı JFK filminde de defalarca iğneleme ile izleyicilere sunulmuştur.